Stress en burn-out komen vaak voor op de werkvloer. Werknemers die hiermee te maken krijgen, zitten niet goed in hun vel, met als gevolg dat hun gezondheid en hun werk eronder gaan lijden. Soms vallen ze ook langdurig uit. 

Voor een onderneming betekent dat meer ziekteverzuim en mogelijk ook een onaangename sfeer op het werk en een lagere productiviteit. Werkgevers kunnen stress en burn-out nochtans voorkomen door in te zetten op preventie en op tijd in te grijpen. En ook werknemers kunnen zichzelf beschermen door op een gezonde manier om te gaan met het werk en hun lichaam. 

In dit artikel leest u hoe de signalen van negatieve stress of een burn-out herkent en wat u daaraan kunt doen.

Is stress hetzelfde als burn-out?

Neen! Hoewel deze termen vaak samen in de mond worden genomen en ze zeker met elkaar te maken hebben, betekenen ze niet hetzelfde. 

Stress wijst op een onevenwicht tussen de eisen van het werk en de mogelijkheden of capaciteiten om met die eisen om te gaan. Dat leidt tot werkdruk, maar die hoeft zeker niet altijd negatief te zijn. Iedereen ervaart wel eens stress of de druk van een deadline of van een uitdagende taak.

Het wordt pas een probleem als die stress er altijd is, zodat werknemers constant tegen deadlines opboksen, er niet in slagen om hun werk en privéleven in balans te houden en voortdurend het gevoel hebben dat ze onder druk staan. Weinig ondersteuning van collega’s of leidinggevenden, pesterijen of privéproblemen maken het alleen maar erger. Soms zelfs zo erg dat stress tot burn-out leidt.

Bij een burn-out voelt een persoon zich mentaal en lichamelijk uitgeput, opgebrand. Burn-out leidt tot gevoelens van vermoeidheid, een negatieve houding ten opzichte van de job en een afname van de productiviteit.

Wat zijn signalen dat er iets misloopt?

In een bedrijf zijn er verschillende indicatoren die erop kunnen wijzen dat er iets niet goed loopt en dat het werk aanleiding geeft tot negatieve stress. Mogelijke signalen zijn:

• een groot personeelsverloop
• frequent ziekteverzuim
• veel klachten bij werknemers
• een dalende productiviteit
• slechtere scores voor klantentevredenheid.

Al deze signalen tonen aan dat het werk niet goed georganiseerd is en dat de medewerkers het niet meer goed aankunnen.

Ook op individueel vlak zijn er aanwijzingen dat een medewerker met stress kampt of mogelijk verder afglijdt naar een burn-out. Daarom is het belangrijk dat een leidinggevende alert blijft voor de volgende signalen bij zijn medewerkers:

• plotse en extreme stemmingswisselingen
• een gebrek aan interesse
• het opzoeken van sociaal isolement
• gezondheidsproblemen zoals hoofdpijn en maagklachten
• vaker roken of meer alcoholgebruik.

Wat kan een onderneming doen om stressproblemen en burn-outs te voorkomen?

Preventie van stress en burn-out betekent in de eerste plaats een evenwichtige arbeidsorganisatie waarbij de taken goed zijn afgestemd op wat medewerkers aankunnen en iedereen duidelijk weet wat van hem of haar verwacht wordt. Maar daarmee is de kous nog niet af…

Problemen met stress vermijden, dat is inzetten op een open, respectvolle werksfeer. Medewerkers moeten het gevoel hebben dat ze bij elkaar terechtkunnen om problemen aan te kaarten. Tijd maken om te luisteren tijdens teammeetings of tijdens koffiepauzes, biedt medewerkers niet alleen de gelegenheid om zich uit te spreken, het helpt ook om het teamgevoel te versterken. En dat maakt het eenvoudiger om elkaar te helpen en samen een tandje bij te steken op piekmomenten.

In dit proces is een sleutelrol voor de leidinggevenden weggelegd. Een onderneming die écht het verschil wil maken, investeert in leidinggevenden die hun medewerkers en team ondersteunen en oog hebben voor mogelijke problemen. Opleidingen zoals deze van Prevent  kunnen helpen om leidinggevenden bij te staan om hun rol als coach op te nemen. 

Acht tips om uw stress op het werk onder controle houden

Als u met stress te maken krijgt, dan bestaan er gelukkig handvaten om de controle te behouden en niet in een burn-out terecht te komen. Hierbij onze tips:

• Geef toe aan uzelf dat het vaak te veel of te lastig is : bewustwording is bij stress een belangrijke eerste stap.
• Stress aanpakken = erover praten! Blijf niet bij de pakken zitten maar stap op tijd naar uw leidinggevende om samen naar oplossingen te zoeken.
• Zorg goed voor uzelf: neem een gezonde levensstijl aan, met voldoende beweging, gezonde voeding, tijd voor ontspanning en genoeg slaap.
• Stel grenzen: ken uw grenzen en geef tijdig aan wanneer iets niet haalbaar is.
• Zet in op timemanagement: deel uw werktijd goed in en hol geen deadlines achterna.
• Deconnecteer: ga af en toe ‘offline’ en schakel afleidingen zoals uw gsm of e-mailmeldingen, uit. Zo kunt u makkelijker focussen. Maak ook afspraken over uw bereikbaarheid buiten de werktijd en stel uzelf de vraag: moeten alle e-mails overal en altijd worden gelezen?
• Neem bewust pauzes: sla niet zomaar een lunch- of koffiepauze over, maar probeer om mentaal even op adem te komen. Check dus liefst niet meteen uw Instagram, maar maak een praatje met de collega’s of haal een frisse neus!
• Bouw mee aan uw team: maak tijd voor uw collega’s en streef naar een goede samenwerking. In een hecht team kunt u op elkaar rekenen en is het makkelijker om problemen aan te kaarten.

Meer weten over preventie op het werk en arbeidsongevallen?

Consulteer onze rubriek met veelgestelde vragen, onze blogs en filmpjes.