Beleggingsfondsen zijn populair. Zeker de laatste jaren zijn ook indextrackers of ETF’s  aan een forse opmars bezig. Actief beheerde fondsen en ETF’s hebben hun populariteit voor een groot deel te danken aan hun eenvoud. Zelfs met een kleine inleg kunt u beleggen in een ruim aanbod aandelen en/of obligaties.

Maar hoe zit het met de belastingen op deze beleggingsproducten? Dat is minder simpel. We helpen u graag op weg.

In dit artikel beperken we ons tot de meest populaire producten:

• De tak 23-levensverzekering zonder rendementsgarantie
• Klassieke beleggingsfondsen (niet-beursgenoteerd en geregistreerd bij de FSMA)
• ETF/Tracker (beursgenoteerd en geregistreerd in België)

Soorten belastingen

Er zijn vier soorten belasting waarmee u als belegger in fondsen te maken kan krijgen: premietaks, beurstaks en roerende voorheffing.

1. Premietaks: deze taks betaalt u op het bedrag dat u investeert in een tak 23-levensverzekering.
2. Beurstaks: deze taks kan toepassing zijn bij de aankoop en/of verkoop van de deelbewijzen van het fonds.
3. Roerende voorheffing: deze belasting kan aangerekend worden op de eventuele jaarlijkse uitkering (het dividend) en in sommige gevallen op de meerwaarde die u ontvangt als u een beleggingsproduct verkoopt.
4. De jaarlijkse taks op de effectenrekeningen: deze taks is jaarlijks van toepassing op effectenrekeningen waarvan de gemiddelde waarde hoger is dan 1.000.000 euro. Deelbewijzen van actief beheerde fondsen en ETF’s worden meegeteld voor de berekening van deze gemiddelde waarde.  

Hoe wordt een tak 23-levensverzekering belast?

Met een tak 23-levensverzekering belegt u in één of meerdere fondsen. Dat kunnen actief beheerde fondsen of passief beheerde indextrackers (ETF’s) zijn. Het rendement van deze beleggingsverzekering is afhankelijk van de prestaties van de onderliggende fondsen.

Wat fiscale behandeling betreft, is een tak 23-levensverzekering eenvoudig:

• Premietaks? Ja, op elke gestorte premie wordt 2% premietaks ingehouden
• Beurstaks? Nee
• Roerende voorheffing? Nee

Opgelet: Bij sommige levensverzekeringen kunt u kiezen voor een combinatie van fondsen (tak 23) en een gewaarborgd rendement (tak 21). Op geld dat in tak 21 belegd is, moet u geen roerende voorheffing betalen als het geld langer dan acht jaar en één dag belegd is.

Loopt uw contract korter of koopt u het contract eerder af én hebt u geen overlijdensdekking van minstens 130% van de gestorte premies? Dan zal de verzekeraar 30% roerende voorheffing inhouden, berekend op de verworven interesten en rekening houdend met een fictief minimum rendement van 4,75% op de gestorte premies.

Tip: profiteer nu van de 2%-actie bij Vivium

Tot 31 december 2024 krijgt u 2% extra als u minimaal 10.000 euro belegt bij Vivium, met een maximum van 2.000 euro per klant en per polis. U kunt zelf een fondsenselectie maken uit het  Vivium-aanbod of u laat de keuze over aan Vivium via Vivium Selection. Contacteer uw makelaar voor meer info en advies op maat.

Hoe wordt een klassiek beleggingsfonds belast?

Een klassiek beleggingsfonds of ICB (instelling voor collectieve beleggingen) belegt in verschillende beleggingsproducten zoals aandelen, obligaties, de geldmarkt, vastgoed of een combinatie daarvan. U kunt ook kiezen voor een dakfonds. Een dakfonds belegt zelf weer in andere fondsen, zo krijgt u nog meer spreiding in uw beleggingen.

Voor de fiscale behandeling, wordt een onderscheid gemaakt tussen:

• Distributiefondsen: fondsen die regelmatig (maandelijks, driemaandelijks, jaarlijks) een dividend uitkeren
• Kapitalisatiefondsen: fondsen zonder dividend

We gaan er hierbij vanuit dat het fonds geregistreerd is bij de FSMA (Financial Services and Markets Authority of Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten) en dat het beleggingsfonds de vorm aanneemt van een beleggingsvennootschap (dus met rechtspersoonlijkheid) die niet beursgenoteerd is, zoals bvb. een Belgische BEVEK en niet om een gemeenschappelijk beleggingsfonds zonder rechtspersoonlijkheid.

Distributiefonds

• Premietaks? Nee
• Beurstaks? Nee, niet bij aankoop, noch bij verkoop. 
• Roerende voorheffing? Ja, er wordt 30% roerende voorheffing ingehouden op het uitgekeerde dividend. Als het fonds voor meer dan 10% in vastrentende effecten belegt, wordt ook 30% roerende voorheffing ingehouden op de meerwaarde op obligaties bij verkoop van de deelbewijzen van het fonds.  

Kapitalisatiefonds

• Premietaks? Nee
• Beurstaks? Ja,  enkel bij verkoop is er een beurstaks van 1,32%, met een maximum van 4.000 euro per transactie.
• Roerende voorheffing? Ja, als het fonds voor meer dan 10% in vastrentende effecten belegt wordt 30% roerende voorheffing ingehouden op het uitgekeerde dividend en 30% op de meerwaarde op obligaties bij verkoop van de deelbewijzen van het fonds.

Hoe wordt een (beursgenoteerde) tracker of ETF belast?

Een ETF (exchanged-traded fund) of indextracker is ook een beleggingsfonds, maar omdat een ETF enkel een onderliggende index zo nauwkeurig mogelijk volgt (‘trackt’) en dus niet actief wordt beheerd, spreekt men van een passief beheerd fonds.  De beheerskosten zijn daardoor vaak lager dan die van een fonds dat actief wordt beheerd door de fondsmanager.

De fiscale behandeling wijkt op bepaalde punten af van die van de klassieke beleggingsfondsen. Ook hier gaan we er vanuit dat de ETF de vorm aanneemt van een beleggingsvennootschap die in België werd geregistreerd en die tevens beursgenoteerd is.

Distributie-ETF

• Premietaks? Nee
• Beurstaks? Ja, zowel bij aankoop als verkoop 0,12%, met een maximum van 1.300 euro per transactie.
• Roerende voorheffing? Ja, er wordt 30% roerende voorheffing ingehouden op het uitgekeerde dividend. Als het fonds voor meer dan 10% in vastrentende effecten belegt, dan wordt ook 30% roerende voorheffing ingehouden op de meerwaarde op obligaties bij verkoop van de deelbewijzen van het fonds. 

Kapitalisatie-ETF

• Premietaks? Nee
• Beurstaks? Ja, zowel bij aankoop als verkoop 1,32%, met een maximum van 4.000 euro per transactie.
• Roerende voorheffing? Soms. Als de ETF voor meer dan 10% in vastrentende effecten belegt (meerwaardebelasting).

Vraag advies aan uw makelaar

U merkt dat de fiscaliteit van fondsen niet altijd eenvoudig is. Gelukkig staat uw makelaar voor u klaar om u wegwijs te maken. Neem contact op met uw makelaar of vind er één bij u in de buurt.